Kekemeliğin nedenleri nelerdir?

Kekemeliğin asıl sebebi hala bilinmemektedir. Muhtemel etkiler arasında ise, konuşma kaslarının koordinasyon bozukluğu, nefes problemleri, dil gelişim seviyesinde problem olması, diğer iletişimsel problemler ve yaşamsal stresler yer alır. Aynı zamanda kuvvetle muhtemeldir ki kekemeliğe sebep olan durum ile kekemeliğin artış ve ilerleyişine sebep olan durumlar birbirilerinden oldukça farklıdır. Kekemelik büyük ihtimalle genetik, nörolojik ve çevresel faktörlerin karışımına bağlı olarak ortaya çıkar ve farklı kişiler için farklı oluşum sebepleri vardır. Kekemeliği olan çocukların, akıcı konuşması olan çocuklardan daha fazla oranda psikolojik problemleri olması ihtimali yoktur! Ancak bunun yanı sıra kekemelik problemi ile başa çıkmak kişiler için zorlayıcı olabilir ve bu da kişinin yaşam kalitesini kötü yönde etkileyebilir.

Kekemelik hangi yaşta ortaya çıkar?

Kekemelik, genellikle dil gelişiminin erken dönemlerinde ortaya çıkar (2-6 yaş).

Kekemelik cinsiyete göre farklılık gösterir mi?

Kekemelik erkek çocuklarda kız çocuklara göre 4 kat daha fazla görülür.

Kekemeliğin tedavisi var mı?

Kekemelik erken dönemde müdahale edilmesi gereken bir akıcılık bozukluğudur. Kekemelik erken yaşta tedavi edilebilen, kronik halde ise kısmen  kontrol edilebilen bir bozukluktur.

Konuşma akıcılığı bozuk olan bir çocuğa nasıl yaklaşmalısınız?

Çocuklar akıcı konuşmadıklarının farkında olmayabilirler. Böyle bir durumda akıcılık bozukluğuna dikkati çekmemek gerekir. “dur ve yeniden söyle”, “konuşmaya başlamadan önce düşün”, “daha yavaş konuş” ya da “dilini arı mı soktu?” gibi yorumlar durumu çözmeye yardımcı olmayacaktır. Çocuğun ne anlatmakta olduğuna odaklanın ve onu dikkatle, sabırla dinleyin, çocuğun bunu nasıl söylediğine odaklanmayın. Eğer çocuğun konuşmasına bağlı olarak üzülmekte olduğunu gözlüyorsanız ona konuşma güçlüğü içinde olduğunu fark edip anlayışla karşıladığınızı destek olacak şekilde hissettirebilir, söyleyebilirsiniz. “bunu söylemek biraz zor oldu gibi gözüküyor”, “bunlar olabilir” ya da “bazen kişiler konuşmakta güçlük çekebilirler” gibi yorumlar çocuğun kekemelik ile daha etkili bir şekilde başa çıkmayı öğrenmesine yardımcı olacaktır.

Konuşma akıcılığı bozuk olan bir yetişkine nasıl yaklaşmalısınız ?

Kekemeliği olan yetişkinler de akıcı konuşabilen yetişkinlerle aynı oranda konuşarak ifade ettikleri fikirlerine önem verilmesini , sabır ve dikkatle dinlenmeyi hak etmektedirler. Bu kişilerle konuşurken başka yerlere bakmayın, onları acele ettirmeyin, sözlerini kesmeyin ya da onların yerine cümleleri tamamlamayın! Sizin yardım amacıyla gösterdiğiniz bu çabalar endişe ve heyecanın artmasına, konuşma problemine daha fazla odaklanıp sıkılmaya yol açacak, durumu olduğundan daha kötü hale getirecektir.

Bu problem konusunda kimlerden yardım alabilirsiniz?

Çocuk ve yetişkinlerdeki kekemelik problemleri konusunda deneyimi olan Dil ve Konuşma Terapistleri kekemeliği olan kişileri değerlendirme ve tedavi etme konusunda eğitim almış kişilerdir. Uzman Dil ve Konuşma Terapistleri kekemeliği olan kişileri teşhis, değerlendirme ve tedavi etme konusunda yetkili olan uzmanlardır.

Ayla Ebru BALÇIK
Uzman Dil ve Konuşma Terapisti